Nos nieuws

NOS Nieuws
  • De sociëteit van het Utrechtsch Studenten Corps (USC) blijft dicht tot 31 maart, meldt de studentenvereniging op haar website. Het besluit is genomen nadat vorige week een door leden gemaakte 'grietenlijst' uitlekte, waarop dertig studentes van de vrouwelijke studentenvereniging U.V.S.V werden beoordeeld op hun uiterlijk en seksuele prestaties.

    De vereniging schrijft dat er al stappen in de goede richting zijn gezet, maar zijn er "duidelijk meer maatregelen vereist om ervoor te zorgen dat dit soort acties en denkwijzen volledig verdwijnen van onze vereniging". Het is de bedoeling dat leden buiten de sociëteit bijeenkomen "om samen extra stappen in de goede richting te zetten", schrijft RTV Utrecht.

    Draken

    In de PowerPoint-presentatie die vorige week uitlekte zijn foto's, adressen en telefoonnummers te zien van de studentes. Veel van de foto's tonen de studentes in bikini of avondjurk, vergezeld van teksten als: "Wat ons betreft geilste van jaartje 23", "Heeft vrij lekker kontje" of "Pffffff erg dik". Ook werden ze ingedeeld in twee groepen: aantrekkelijke vrouwen en zogenoemde 'draken'.

    Een onbekend aantal leden van USC is voor onbepaalde tijd geschorst. Ook het Openbaar Ministerie is een onderzoek begonnen naar de kwestie. Verschillende ouders van de jonge vrouwen op de lijst zijn van plan om aangifte te doen. Volgens de advocate van de ouders willen de vrouwen dit niet zelf doen omdat ze niet met naam genoemd willen worden. Ook dienen de ouders een klacht in bij de Autoriteit Persoonsgegevens (AP).

  • Nederland heeft een klimaatdoel voor 2030 en een einddoel voor 2050. Dat einddoel is een volledig klimaatneutrale samenleving, net als de rest van de Europese Unie.

    Maar twintig jaar is best lang. Vandaar dat wordt gekeken naar een tussendoel voor 2040.

    Hoe zou dat doel eruit kunnen zien? Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) vroeg het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) om de mogelijkheden op een rijtje te zetten. Uitgangspunt daarbij is het klimaatakkoord van Parijs.

    Nederland, de EU en tal van andere landen willen de opwarming beperken tot maximaal 1,5 graad. Om daar nog een fifty-fifty-kans op te behouden, kan de wereld in totaal nog zo'n 250 miljard ton CO2 uitstoten. Dat is zesmaal de huidige jaarlijkse uitstoot wereldwijd.

    'Eerlijkheidsprincipe'

    Deze hoeveelheid kan worden uitgesmeerd over de jaren tot 2050, maar dan moet de wereldwijde uitstoot wel in 2030 al fors zijn verlaagd, en het meeste werk moet in 2040 zijn gedaan.

    Hoe dit over de landen wordt verdeeld, moet nog worden bepaald. Daarbij hangt het er vanaf welk eerlijkheidsprincipe wordt gehanteerd, zegt hoofdauteur Detlef van Vuuren, van het PBL en de Universiteit Utrecht. "Als we bijvoorbeeld historische verantwoordelijkheid vooropstellen, zou de Nederlandse uitstoot in 2040 al rond nul moeten liggen."

    De simpelste manier is een rechte lijn trekken tussen 2030 en 2050. Dan kom je (zowel in Nederland als EU-gemiddeld) uit rond een 80 procent lagere uitstoot in 2040. Maar dat is niet de beste manier om op koers te komen voor het einddoel van 2050, waarschuwden experts eerder al. Dat komt doordat de laatste loodjes het zwaarst wegen. En dus zouden we in 2040 dichter bij het einddoel moeten zijn.

    De Europese wetenschappelijke klimaatraad adviseerde daarom een uitstootverlaging van 90 tot 95 procent voor 2040, ten opzichte van het basisjaar 1990. Op basis van dit advies stelde de Europese Commissie onlangs een 90 procent-doel voor, als EU-gemiddelde.

    Haalbaarheid hangt af van eerlijkheid

    Ook voor Nederland zou een uitstootverlaging van 90 procent een compromis kunnen zijn tussen mondiale rechtvaardigheid en technische haalbaarheid, zegt Van Vuuren. "Lastig voor Nederland is de hoge bevolkingsdichtheid en het relatief grote aandeel van de lastig te verduurzamen intensieve landbouw."

    "Voordelen voor Nederland zijn dan weer de relatief grote en ondiepe Noordzee met veel wind, de aanwezigheid van grote lege gasvelden voor eventuele ondergrondse CO2-opslag en de hoge welvaart, waardoor we relatief veel kunnen investeren in de benodigde infrastructuur."

    Zo hebben we de technische en geofysische haalbaarheid redelijk goed in beeld, zegt Van Vuuren. "Een nieuwer onderzoeksterrein is de maatschappelijke haalbaarheid. Mensen zijn bereid emissiereducties te accepteren, mits ze ervaren dat dit ook rechtvaardig is en anderen dit ook doen."

    Alle EU-lidstaten moeten binnenkort reageren op het voorstel van de Europese Commissie. Donderdag wordt erover gedebatteerd in de Tweede Kamer. Uiterlijk voor de klimaattop van 2025 wordt van alle deelnemende landen gevraagd nieuwe nationale klimaatdoelen in te dienen voor 2035 of 2040.

  • De TU Delft mag vrouwen die Lucht- en Ruimtevaarttechniek willen gaan studeren niet voortrekken. De Onderwijsinspectie heeft de universiteit teruggefloten. Volgens de inspectie is het plan in strijd met de wet. Op de site van de universiteit is dan ook te lezen dat het beleid daarom "momenteel" niet wordt ingevoerd.

    De universiteit liet in januari weten voor komend studiejaar een voorkeursbeleid toe te willen passen. Bij wijze van pilot zou 30 procent van de studieplekken voor de bachelorfase worden gereserveerd voor vrouwen.

    Nu is 20 procent op de opleiding vrouw. Dat percentage groeit volgens de universiteit al jaren niet echt meer.

    De pogingen om meer vrouwen zich aan te laten melden voor de opleiding wierpen geen vruchten af. "We hebben met gerichte voorlichtingscampagnes gewerkt, zoals het inzetten van rolmodellen, maar dat had maar beperkt effect", zegt opleidingsdirecteur Joris Melkert tegen de Volkskrant. "Een quotum zagen we als laatste mogelijkheid."

    'Gelijke kansen'

    De TU Delft legt zich er niet bij neer. "We blijven ons volledig inzetten voor een meer inclusieve en diverse leeromgeving voor onze studenten", schrijft de TU Delft, "en we zullen binnenkort contact opnemen met het ministerie om te bespreken hoe we verder kunnen gaan met maatregelen voor gelijke kansen in het hoger onderwijs."

    Tegen het ANP zegt de Onderwijsinspectie te snappen dat er behoefte is aan meer vrouwelijke studenten bij technische opleidingen, "maar de wet staat het voortrekken op basis van iemands geslacht op dit moment niet toe".

    Voor studenten die in september willen beginnen aan de opleiding, geldt weer een reguliere selectie op basis van ranking, meldt de TU Delft. Ieder jaar zijn er bijna 3000 aanmeldingen voor de bacheloropleiding. In totaal zijn er 440 plekken te vergeven. De aankomende studenten horen 15 april of ze in september mogen starten.

  • Kamerleden die lid waren van parlementaire onderzoekscommissies hebben de indruk dat ministeries hebben geprobeerd de enquêtes te beïnvloeden. Ministeries en uitvoeringsorganisaties zouden in de besloten fase van onderzoeken hebben geprobeerd mee te kijken. In minstens één geval voelde een gehoorde zich daardoor onder druk gezet.

    De parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid die het toeslagenschandaal onderzocht, ziet een patroon, want het gebeurde bij eerdere parlementaire enquêtes ook, hoorde de commissie. Die raadt daarom nog eens naar de wet te kijken die dit regelt.

    Controle houden

    Voordat een parlementaire enquêtecommissie begint met de openbare verhoren, doen de Kamerleden uitgebreid vooronderzoek. Ze houden daarvoor ook tientallen besloten verhoren. Mensen die gehoord worden, mogen van de wet iemand meenemen voor ondersteuning die ze zelf hebben uitgekozen.

    De parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid merkte dat dit in de praktijk anders ging. Zo was er vaak een vaste persoon van het ministerie die ambtenaren begeleidde.

    De commissie denkt dat de ministeries zo controle proberen te houden op wat hun ambtenaren in zo'n verhoor zeggen. En die ministeries wisten zo ook welke kant het onderzoek op ging, en konden hun ambtenaren voorbereiden op de vragen die zouden komen.

    Streng

    Bij de enquête naar de toeslagenaffaire gaf één ambtenaar toe de bijstandsverlener niet zelf te hebben gekozen, maar onder druk van de werkgever. De commissie denkt dat dat "stelselmatige praktijken" zijn. "Voorgaande parlementaire enquêtecommissies, zoals over de aardgaswinning, de woningcorporaties en de Fyra, hebben vergelijkbare ervaringen", schrijft de commissie.

    De commissie die zich bezighield met de gaswinning in Groningen kreeg de indruk dat de ministeries met beeldvorming bezig waren, juist op een moment dat de waarheid boven tafel moest komen. "Hierbij speelt ook mee dat de werkgever in het belang van de reputatie en beeldvorming van de organisatie handelt. Dit belang staat niet zelden op gespannen voet met het belang van waarheidsvinding", staat in dat rapport. Commissievoorzitter Tom van der Lee zegt daar nu over: "Je wil niet dat er te veel regie wordt genomen, want dat kan de waarheidsvinding bemoeilijken."

    De commissie Fraudebeleid meldt niet bij welk ministerie of welke uitvoeringsorganisatie de ambtenaar werkte die zich onder druk gezet voelde door de werkgever. Wel hoort de NOS van betrokkenen dat vooral de ministeries van Financiën en Sociale Zaken telkens dezelfde mensen meestuurden.

    'Gesprekstrainingen'

    Een woordvoerder van Financiën zegt dat de begeleiding alleen gebeurde "uit goed werkgeverschap".

    Een bijstandsverlener kon de ambtenaar bijvoorbeeld helpen documenten te zoeken. De woordvoerder stelt dat het vaak dezelfde bijstandsverlener was omdat die daar nu eenmaal expertise in had. "Voor zo ver ik weet is alles gebeurd op basis van vrijwilligheid."

    Het ministerie bood ambtenaren ook gesprekstrainingen aan. Ook dat was volgens de woordvoerder alleen om ze te helpen bij het verhoor, niet om de waarheidsvinding in de weg te zitten.

    Een woordvoerder van Sociale Zaken zegt dat ambtenaren een vrije keus hadden, maar vaak iemand van het ministerie erbij vroegen omdat die verstand van zaken had. Daardoor kon het gebeuren dat dezelfde mensen verschillende keren meegingen.

  • De regering van Israël stuurt een delegatie naar Washington om de voorgenomen aanval op de stad Rafah in de Gazastrook te bespreken. Dat hebben president Netanyahu en president Biden afgesproken in hun eerste rechtstreekse contact sinds een maand.

    Witte Huis-adviseur nationale veiligheid Jake Sullivan zei na afloop dat de Israëlische delegatie deze week of volgende week in Washington wordt verwacht. Hij zei ook dat die aanval niet zal beginnen voordat de ontmoeting in Washington heeft plaatsgevonden.

    Biden en zijn minister van Buitenlandse Zaken Blinken hebben herhaaldelijk gezegd dat ze bang zijn voor een bloedbad in Rafah. De stad in het zuiden van de Gazastrook is volgens Israël het laatste grote bolwerk van Hamas. Vernietiging van Hamas is een van de doelen in de Gaza-oorlog, andere zijn de bevrijding van de Israëlische gijzelaars en voorkomen dat Israël nog eens vanuit Gaza wordt aangevallen.

    Sullivan zegt dat de VS Israëls streven naar veiligheid steunt, maar vroeg Netanyahu af te zien van een grootscheeps grondoffensief tegen Rafah. "Een grote grondoperatie daar zou een vergissing zijn", zei Sullivan. "Dat leidt tot nog meer doden onder onschuldige burgers, verergert de trieste humanitaire crisis, vergroot de anarchie in Gaza en isoleert Israël internationaal nog meer."

    Trouwste bondgenoot

    Door de oorlog in Gaza en een mogelijke aanval op Rafah liep de spanning tussen Israël en zijn trouwste bondgenoot de afgelopen weken op. Israël verweet de regering-Biden dat het Israël het recht op zelfverdediging ontzegt. "Dat is onzin", zei Sullivan.

    De VS eist dat een aanval op Rafah gepaard gaat met een "geloofwaardig" plan waarin de veiligheid van onschuldige burgers wordt gegarandeerd. De Israëlische legerwoordvoerder Hagari zei vorige week dat hij de meer dan een miljoen Palestijnse vluchtelingen in Rafah wil evacueren naar het midden van de Gazastrook. De bedoeling is om "humanitaire eilanden" te creëren waar de vluchtelingen voorzien worden van tijdelijk onderdak, eten en water.

  • Sc Heerenveen baalt enorm van het geweld dat uitbrak in de laatste minuten van de wedstrijd tegen Feyenoord (2-3) zondag. De Mobiele Eenheid moest ingrijpen toen thuisfans de confrontatie wilden aangaan met Feyenoord-supporters.

    Een kind kreeg een aansteker tegen zijn hoofd en moest met een bebloed hoofd worden afgevoerd. Algemeen directeur Ferry de Haan van sc Heerenveen noemt het voorval "heel treurig". "Het moest een voetbalfeest zijn, dat was het 88 minuten lang. Dit is absoluut iets dat niet te tolereren valt."

    Met het jongetje dat gewond raakte door de aansteker gaat het redelijk goed. "Wij zullen als club richting hem goede nazorg bieden. Wij zullen hem op een gepast moment met de familie uitnodigen en laten zien dat het ook 90 minuten lang een voetbalfeest kan zijn", zegt De Haan tegen Omrop Fryslân.

    Familieclub

    Burgemeester Avine Fokkens van Heerenveen wil dat de club zijn imago als "familieclub" niet verliest door het incident. "We waren altijd de club die bekendstond om de gemoedelijke sfeer, elke wedstrijd begint met het Friese volkslied, wedstrijden waar iedereen graag naartoe wil komen. Dat dat beeld de laatste tijd aan het veranderen is, vind ik ontzettend jammer", zegt Fokkens.

    "Door dit soort incidenten krijg je natuurlijk heel gauw dat ouders denken: ja jongens, dat gaan we niet meer doen. Richting hen wil ik aangeven: we zijn er ook juist voor dit soort supporters. Ik kan me niet voorstellen dat de club daar anders in staat."

    Volgens de regionale omroep ging het mis in het vak naast het uitvak. Een groep van zo'n twintig Feyenoord-supporters zat tussen de Heerenveen-aanhang. Toen de 2-3 in de eindfase viel, ging het mis tussen de twee groepen.

    Twee arrestaties

    Stewards konden een grote escalatie voorkomen. "Het is niet tot een echte confrontatie gekomen, maar er zijn wel zaken gebeurd die we gewoon niet willen", zegt De Haan. "Alles wordt nu onderzocht, geëvalueerd, en daar zullen we op wachten om te kijken hoe we dat in de toekomst gaan voorkomen."

    Burgemeester Fokkens hoopt aan de hand van beelden daders te identificeren. "Tegen die mensen zullen we maatregelen gaan treffen."

    De politie heeft na de wedstrijd twee mensen aangehouden in de buurt van het stadion, één vanwege het mishandelen van een omstander, een ander voor het gooien van een steen richting de politie en het bezit van vuurwerk.

    Heerenveen wil in de toekomst niet gaan voetballen zonder uitsupporters: "We willen een gastvrije club zijn en blijven", zegt De Haan. "Spelen zonder supporters maakt het wel erg saai", vult Fokkens aan.

  • Het Openbaar Ministerie eist celstraffen tot negen jaar in een rechtszaak over het wegsluizen van een half miljard euro aan drugsgeld. In de rechtbank in Den Bosch staan acht verdachten terecht. Ze maakten volgens het OM deel uit van een koeriersnetwerk. De groep zou zijn aangestuurd zijn door een Griek die al eerder is aangehouden op verdenking van witwassen.

    Onderzoek vanuit de Taskforce Underground Banking (TF-UB), met behulp van de Amerikaanse FBI, bracht de zaak aan het rollen. De groep hield zich tussen juni 2020 en maart 2021 dagelijks bezig met het ophalen, tellen, herverdelen en wegbrengen van grote hoeveelheden contant geld.

    In totaal is er in 8 maanden ruim 240 miljoen euro 'opgehaald' en ruim 240 miljoen euro 'weggebracht'. Geld wegsluizen is een belangrijk onderdeel van de internationale drugshandel. Omdat het gaat om het witwassen van vele miljoenen, verplaatsen ondergrondse bankiers het geld binnen een wereldwijd netwerk.

    Klusjesmannen

    In dit geval ging het om het verplaatsen door Haagse klusjesmannen. Onder meer glazenwassers, schilders en schoorsteenvegers met een eigen werkbusje vervoerden op die manier honderden miljoenen naar twee locaties waar het geld verdeeld werd, in Den Haag en Amsterdam.

    Bij het oprollen van cryptocommunicatieplatform EncroChat werd duidelijk dat het gaat om witwaspraktijken. Sommige verdachten gaven toe als geldkoerier te hebben gewerkt, maar ontkenden te weten dat het om misdaadgeld ging. Uit de chats blijkt dat dat niet waar is. De Griekse medeverdachte staat in een aparte zaak terecht.

    Naast de celstraffen eist het OM geldboetes tussen 10.000 en 40.000 euro. De officier van justitie eist daarnaast dat de in beslag genomen geldbedragen en auto's worden afgepakt.

  • De Russische president Poetin heeft zijn geregisseerde herverkiezing gevierd tijdens de herdenking van de annexatie van de Krim, het Oekraïense schiereiland dat tien jaar geleden in een militaire operatie werd geannexeerd. "Alle eer aan Rusland", zei Poetin op het Rode Plein in Moskou.

    Op 27 februari 2014 bezetten zwaarbewapende militairen in uniformen zonder herkenbare insignes het parlementsgebouw in de hoofdstad Simferopol. Een paar weken later werd de Krim door Rusland ingelijfd, nadat de deels Russisch sprekende bevolking zich in een schijnreferendum had uitgesproken voor aansluiting bij Rusland.

    In een korte toespraak refereerde Poetin aan de Krim als 'een onzinkbaar vliegdekschip':

    De andere kandidaten van de onvrije verkiezingen, die zelf geen schijn van kans maakten, stonden loyaal naast Poetin op het podium. Met zijn nieuwe termijn van zes jaar wordt de 71-jarige Poetin de langst zittende Russische leider in meer dan 200 jaar.

    "Nieuwe Rusland"

    Tijdens de bijeenkomst op het Rode Plein riep Poetin de Donbas en andere bezette gebieden in Oekraïne uit tot het "Nieuwe Rusland". Hij zei dat er nieuwe spoorverbindingen worden aangelegd en dat de bezette regio's "de wens hebben uitgesproken om terug te keren naar hun oorspronkelijke familie".

    De annexatie van de Krim en andere bezette gebieden in Oekraïne is internationaal niet erkend. De Oekraïense strijdkrachten nemen geregeld Russische doelen op de Krim onder vuur, met raketten en drones.

  • Het conflict tussen Ronnie Flex en zijn voormalige muzieklabel Top Notch is zo hoog opgelopen dat de artiest nu een protestactie op touw zet. Ronnie Flex roept zijn 900.000 volgers via het Instagramplatform Threads op om morgen naar Rotterdam te komen voor een protest tegen Top Notch.

    De artiest vindt dat het label misbruik heeft gemaakt van onervarenheid en leeftijd en hem destijds opzadelde met een slecht contract. Hij probeerde zijn gelijk te halen via de rechter, maar die zaak verloor hij vorige maand.

    Ronnie Flex, die eigenlijk Ronell Plasschaert heet, tekende in 2015 een contract bij Top Notch, het grootste platenlabel van Nederland. In dat jaar brengt hij samen met andere beginnende hiphopartiesten het album New Wave uit. Daarop staat ook de hit Drank& Drugs die voor zowel Ronnie Flex als Lil' Kleine een doorbraak betekent. Daarna volgen nog meer succesvolle albums en diverse popprijzen voor Plasschaert.

    Hij stelt dat hij te weinig heeft verdiend aan zijn successen. Ook zit het hem dwars dat hij niet de eigenaar is van de originele opnames van zijn muziek. Plasschaert kreeg naar eigen zeggen slechts 8 procent van de inkomsten, later werd dat bijgesteld naar 15 procent.

    In 2021 brak hij met Top Notch en een jaar later sleepte hij het label voor de rechter. De rechter verwierp zijn bezwaren: alle afspraken stonden duidelijk in het contract en Plasschaert was meerderjarig toen hij het contract tekende. Het contract was bovendien ook gelezen door een tweede persoon, die later zijn manager werd. De rechter oordeelde dat het de verantwoordelijkheid is van de artiest om de tekst van een contract goed door te lezen voor die een handtekening zet.

    'Rechtstreeks uit het buurthuis'

    Ronnie Flex is tegen de beslissing in hoger beroep gegaan, maar opent nu ook op sociale media, wat hij noemt, zijn strijd tegen 'de industrie'. Zo schrijft hij: "Want waar het dus op neer komt is dat als jij iemand zo ver krijgt om 90 procent van zijn verdiensten af te staan en diegene zet een krabbel, dan is dat dus gewoon oké en prima?" en "Niet iedereen heeft een oom of tante die je kan helpen enz, ik ben gewoon selfmade rechtstreeks vanuit het buurthuis gekomen."

    Top Notch heeft nog niet gereageerd.

    "Een groot probleem in de muziekindustrie is dat jonge artiesten niet de juiste begeleiding krijgen en ook zelf geen hulp zoeken," zegt presentator en muziekdeskundige Mahi Khalesi tegen NOS Stories. "Ze zijn vaak allang blij dat ze eindelijk mogen tekenen."

    De deal die Ronnie Flex sloot is niet ongebruikelijk, zegt Khalesi die onder meer bij Sony Music werkte als talentscout. "Dat noemen we een artistdeal en dat zie je vaak bij opkomende artiesten. Labels nemen met beginnende artiesten risico's omdat ze een investering doen waarvan niet zeker is of die succes heeft." Daarom zijn volgens haar bij zo'n contract de percentages vaak wat lager, maar de investeringen weer wat hoger.

    "Een van de belangrijkste tips aan jonge artiesten is wat mij betreft: teken niks wat je niet begrijpt," zegt dj en advocaat Sander Petit. "Zeker als er lastige berekeningen worden gemaakt, moet je heel goed uitzoeken wat er onder de streep voor jou overblijft."

    Juist een advocaat kan helpen met uitleggen waar je precies voor tekent, zegt Petit. "Je kunt je ook aansluiten bij de kunstenbond, die een contractscan kan doen voor jou. En gelukkig hebben muziekopleidingen steeds meer aandacht voor contracten."

    Verantwoordelijkheid labels

    Hoewel Top Notch juridisch in zijn recht staat, hebben ook labels wel verantwoordelijkheden vindt zowel Khalesi als Petit. Zo zegt Khalesi dat het ook aan een label is om bij A-artiesten een contract open te breken en de percentages aan te passen. Sommige labels doen dat wel en sommige labels doen dat niet.

    Tussen 2015 en nu is er veel veranderd ziet muziekdeskundige Khalesi. "Dit is een hele andere tijd. Sinds 2015 is Spotify veel belangrijker geworden. Ook is de populariteit van hiphop heel erg gegroeid, dat is tegenwoordig echt booming. Dat creëert nieuwe mogelijkheden, zegt Khalesi: " Zo bieden veel labels tegenwoordig een advocaat aan tot 2000 euro. "Maar ook dan blijft het de verantwoordelijkheid van de artiest om daar ook gebruik van te maken."

  • De coldcasezaak van de doodgeschoten Tonny ter Horst uit Terborg is heropend. Het televisieprogramma Opsporing Verzocht wijdt er morgen een uitzending aan, live op de plek waar Ter Horst meer dan twintig jaar geleden om het leven kwam.

    De broer van het slachtoffer gelooft sterk dat andere inwoners van de stad meer weten over de moord. Om de plaatselijke bevolking maximaal te betrekken bij het heropende onderzoek, wil Opsporing Verzocht daarom vanaf locatie uitzenden.

    Coldcasekalender

    Op 9 oktober 2000 werd de 34-jarige Tonny ter Horst doodgeschoten, nadat twee vluchtende overvallers hem op straat waren tegengekomen. Ze schoten hem van dichtbij neer. De zaak werd in 2020 op een coldcasekalender gezet. De politie maakt zo'n kalender om onopgeloste zaken onder de aandacht te brengen en om te voorkomen dat ze worden vergeten.

    Na de heropening van de coldcasezaak rond Ter Horst kwam er nieuwe informatie binnen. Het onderzoeksteam hoopt meer mensen te spreken te krijgen die mogelijk meer afweten van de zaak. Na de dood van Tonny werden twee mannen aangehouden, maar die werden al snel vrijgelaten. Belangrijke sporen, zoals de auto die de daders achterlieten en het moordwapen dat later werd gevonden, brachten de politie niet verder.

  • Dominic Waters woont in Jaywick, een plaatsje aan de Engelse oostkust in het graafschap Essex dat wel bekendstaat als een food desert, een voedselwoestijn. Food deserts zijn de armste plekken van het Verenigd Koninkrijk, waar vrijwel geen vers of voedzaam eten te vinden is. "Er is alleen een buurtwinkel op loopafstand waar je chips, frisdrank, ingeblikte producten en wit brood kunt krijgen", vertelt hij.

    Als alleenstaande vader met een uitkering heeft Dominic zo'n 1,70 pond (1,90 euro) per dag om te besteden aan eten. Hij heeft geen auto, net als de meeste buren. Met de bus naar de supermarkt gaan betekent minder geld overhouden voor boodschappen. En dus komt het er vaak op neer dat hij, net als veel mensen in zijn omgeving, voor ongezond en bewerkt voedsel vlakbij kiest, in plaats van groente en fruit waarvoor hij naar de supermarkt moet reizen.

    Ook de kosten van gas en elektriciteit tellen mee in de dagelijkse voedselkeuzes die Dominic maakt, zegt hij. Zelf groente koken kost meer energie dan een kant-en-klaarmaaltijd met veel ongezonde vetten, zout en suiker in de magnetron stoppen.

    "De magnetron is de goedkoopste manier om iets te bereiden", zegt Dominic. "Dat kost maar een paar cent aan elektriciteit. Terwijl het aanzetten van het gasfornuis of de oven al snel 1,50 pond aan energie kan kosten."

    Gezondheidsongelijkheid

    Het is een bekend probleem in het Verenigd Koninkrijk: wanneer je arm bent, kun je je vaak geen gezonde, voedzame maaltijd veroorloven.

    Hierdoor komen in achterstandswijken meer leefstijl gerelateerde ziekten voor, zoals obesitas, overgewicht en hart- en vaatziekten. Ook is de levensverwachting in armere wijken over het algemeen lager. Dit fenomeen staat bekend als 'gezondheidsongelijkheid': de mate waarin economische en sociale factoren van invloed zijn op de gezondheid en levensverwachting van de armere bevolking.

    Jaywick aan de Engelse oostkust is een plaats waar je goed kunt zien wat het betekent om in een 'food desert' te wonen.

    In Groot-Brittannië heeft zo'n 15 procent van de huishoudens niet genoeg geld om gezond voedsel op tafel te zetten, volgens recent onderzoek van de Food Foundation. Dat komt volgens de stichting neer op 8 miljoen volwassenen en 3 miljoen kinderen.

    "En de situatie is verslechterd door de enorme prijsstijgingen", zegt directeur Anna Taylor. "We zien dat gezinnen met de laagste inkomens vaak het eerst bezuinigen op groenten en fruit. Ongezonde voedingsmiddelen met veel calorieën kosten ongeveer de helft van gezondere voedingsmiddelen. Dus als je heel weinig geld hebt, duwt het voedselsysteem je in de richting die het minst gezond is. Vaak betekent dit dat gezinnen kiezen voor zeer goedkope, energierijke, bewerkte koolhydraten om hun buik te vullen."

    Vooral bij kinderen is goed te zien hoe obesitas steeds meer een 'ziekte van de armen' wordt. Er is grofweg twee keer meer obesitas bij kinderen uit achtergestelde en armere wijken. "Dat komt deels door de manier waarop ons voedsel is geprijsd", zegt Taylor.

    Het gevolg is dat het Verenigd Koninkrijk een van de hoogste percentages obesitas heeft van Europa (27,8 procent). Experts schrijven dat deels toe aan slecht en goedkoop eten. Ter vergelijking: in Nederland heeft zo'n 15 procent van de bevolking obesitas.

    In het Verenigd Koningrijk is volgens andere onderzoekscijfers 57 procent van wat de Britten eten bewerkt en vaak ongezond voedsel.

    Ooit werd het kustplaatsje Jaywick (zo'n 5000 inwoners) Costa del Jaywick genoemd: toen was het nog een drukbezocht vakantieoord, waar de arbeidersklasse uit Londen op vakantie ging. Maar toen het toerisme verdween, droogden de investeringen in Jaywick op. De spoorlijn werd opgeheven, waardoor het dorp geïsoleerd raakte. Er is geen supermarkt. Alleen een buurtwinkel met snacks en een afhaalwinkel voor fish & chips.

    Criminele keuzes

    "We hebben in Jaywick vrijwel niets", zegt inwoner Danny Sloggett, "maar we hebben elkaar en we zorgen voor elkaar." Jaywick is een voorbeeld van hoe armoede en ongezondheid samenvallen: isolement en een gebrek aan investeringen leiden ertoe dat mensen geen werk hebben, ongezond eten en gezondheidsproblemen krijgen. Je ziet er veel mensen die te zwaar zijn, invalidewagens en rollators.

    "Ik heb mijn hele leven in Jaywick gewoond", zegt Danny, "maar er zijn geen banen. Tegen de tijd dat ik de bus had genomen naar een andere stad waar wel werk was, was mijn geld alweer op."

    Danny belandde in de criminaliteit; hij heeft zeven keer vast gezeten. Nu zet hij zich in om Jaywick te helpen. Hij kent alle buren en probeert campagne te voeren voor kleine verbeteringen in de buurt. "Weet je wat echt fantastisch zou zijn? Een moderne supermarkt in Jaywick. Dat zou een droom zijn voor onze wijk."

  • Mensen die vanuit Jemen naar Nederland vluchten, krijgen niet automatisch meer een verblijfsvergunning. Dat komt doordat bij die asielaanvragen de persoonlijke situatie nu ook moet worden meegewogen door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). De eisen zijn aangescherpt omdat het volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken "wat veiliger" is geworden in Jemen.

    Volgens het vorige landenbeleid voor Jemen was het voor asielzoekers te gevaarlijk om naar dat land terug te gaan. Daardoor hadden zij bijna altijd recht op asiel, schrijft de IND. Nu is dat zogenoemde landgebonden beleid voor Jemen aangepast, schrijft staatssecretaris Van der Burg in een brief aan de Tweede Kamer.

    Minder gevechten

    Een van de redenen voor het aangepaste beleid is dat er volgens de staatssecretaris minder gevechten zijn. Dat leidde tot "een relatief laag aantal doden en gewonden onder de burgerbevolking, zeker wanneer dit wordt afgezet tegen de beginjaren van de burgeroorlog", aldus Van der Burg.

    "In het nieuwe beleid wordt bepaald dat niet iedereen in Jemen op dit moment een zodanig hoog risico loopt om slachtoffer te worden van willekeurig geweld", meldt de immigratiedienst. Daardoor zal de IND "in iedere asielprocedure individueel toetsen wat de risico's zijn".

    Verder breidt de staatssecretaris wel de lijst met risicogroepen uit, omdat is gebleken dat deze groepen meer kans hebben om aan geweld in Jemen te worden blootgesteld. Op die lijst staan nu onder meer ook journalisten, activisten, politici die kritiek uiten op de autoriteiten, alleenstaande vrouwen en vrouwen die vrezen voor gender-gerelateerd geweld.

    De staatssecretaris benadrukt wel dat de veiligheidssituatie in Jemen "fragiel" blijft en dat de humanitaire situatie "zeer slecht" is.

    Staakt-het-vuren

    Eind vorig jaar werden de strijdende partijen in Jemen het eens over de stappen die gezet moeten worden voor beëindiging van de burgeroorlog. Dat zijn onder meer een staakt-het-vuren in heel het land en verbetering van de leefomstandigheden.

    Gesprekken over een einde van het conflict kwamen vorig jaar in een stroomversnelling. In april werden er al honderden gevangenen uitgewisseld.

    Bij hoge uitzondering lukte het correspondent Daisy Mohr een aantal jaar geleden om samen met cameraman Pablo Torres Jemen binnen te komen. Daar zag ze hoe groot de humanitaire ramp in het land is: